Het is de Maand van de filosofie! Het perfecte moment dus voor dit gerecht: filosoof.
In oudere kook- en huishoudboeken duikt vaak een gerecht op met die wat bevreemdende naam, ‘filosoof’. Het was de ideale restverwerking – restjes vlees, groenten met een dakje van puree – en was daarom ongetwijfeld erg populair bij verstandige huisvrouwen. De filosoof die onze oma vroeger maakte, was nogal vlak van smaak, vandaar dat wij er wat meer specerijen aan toevoegen. Een filosoof uit het oosten, zogezegd.
voor 4 personen
2 flinke uien
rest groenten van ± 400 g (zoals wortel of pastinaak)
25 g boter
rest gaar vlees van 200-300 g (zoals ‘draadjesvlees’ of gehakt, kan ook vega)
100 ml jus (restje) of bouillon
1 laurierblad
2 kruidnagels
1 el sambal
1 el kerriepoeder
1 tl djinten
1 tl ketoembar
2 tenen knoflook uit de pers
200 ml melk
1,5 kg gare aardappelen
40 g boter + wat extra voor het invetten
zout, peper, nootmuskaat
paneermeel
1. Snipper de ui en bak in 25 g boter tot de snippers goudgeel zijn. Snijd de groenterestjes in blokjes of plakjes en bak mee. Snijd het vlees indien nodig kleiner en voeg dit toe aan de uien, samen met de jus of bouillon, laurier, kruidnagels, specerijen en knoflook. Meng goed en laat 15 min. zachtjes pruttelen.
2. Verwarm de melk tot net onder het kookpunt. Giet in een ruime kom op de aardappelen en stamp grof. Voeg de boter, zout, peper en wat vers geraspte nootmuskaat toe en stamp tot puree; voeg eventueel nog wat melk toe en zorg ervoor dat de puree niet te zwaar of stijf wordt. Bij koude gare aardappelen krijg je sneller klonten, dus stamp goed!
3. Vet een ruime ovenschaal in. Haal het laurierblad en de kruidnagels uit het vleesmengsel. Schep het in de schaal en verdeel de aardappelpuree erover. Strooi er paneermeel op, verdeel er wat klontjes boter over en verwarm de oven voor op 220 °C.
4. Zet de schaal hoog in de oven op een rooster en bak circa 15 min. tot er bovenop een krokant, goudbruin korstje is gekomen.
© foto Anna Shepulova @shutterstock